Skip to main content

Podstawowe zasady rządzące słowotwórstwem

Słowotwórstwo stanowi jeden z podstawowych działów morfologii. Jego podstawowym zadaniem jest tworzenie zasad słowotwórczych. W dużym uproszczeniu można bowiem powiedzieć, że słowotwórstwo bada  według jakich zasad tworzone są wyrazy i próbuje im przyporządkować określone prawidłowości. Na tej zasadzie słowotwórstwo precyzuje też reguły słowotwórcze budowania nowych wyrazów. Nowe słowa są tworzone na skutek dodawania  lub odejmowania morfemów. W niektórych przypadkach dochodzi też do przekształceń formalnych. Jednym z podstawowych zadań, jakie stawia przed sobą słowotwórstwo jest ustalenie wyrazu podstawowego zwanego też niekiedy podstawą słowotwórczą oraz wyrazu pochodnego. Ćwiczenia z zakresu słowotwórstwa obejmują więc między innymi tworzenie wyrazów pochodnych od podanej podstawy słowotwórczej lub też odwrotnie znalezienie wspólnej podstawy słowotwórczej dla określonej grupy wyrazów pochodnych. To, w jaki sposób wyrazy te są przekształcane i jakie ma to również znaczenie dla semantyki słowa nazywamy parafrazą słowotwórczą.  W przypadku większości wyrazów bez większych problemów można określić wyraz pochodny lub podstawy. Co prawda istnieją również takie wyrazy, które nie są ani wyrazem pochodnym ani podstawowym (takie jak np. mój czy bo), ale one nie są przedmiotem badań słowotwórstwa. Istnieją też takie słowa, które pełnią tylko i wyłącznie rolę wyrazów podstawowych jak i takie, które dla jednych pełnią rolę wyrazów podstawowych, a dla innych rolę wyrazów pochodnych. Sposób, w jaki bada się owe wyrazy pochodne to analiza słowotwórcza. Polega ona nie tylko na ocenianiu różnicy formalnej pomiędzy wyrazem podstawowym, a pochodnym, ale także na określeniu różnicy funkcjonalnej i znaczeniowej.  Na skutek prawidłowo przeprowadzonej analizy słowotwórczej wyrazu rozdziale się dwa jego podstawowe elementy, a mianowicie temat oraz formant.

Close Menu

Wow look at this!

This is an optional, highly
customizable off canvas area.

About Salient

The Castle
Unit 345
2500 Castle Dr
Manhattan, NY

T: +216 (0)40 3629 4753
E: hello@themenectar.com