Rozprawa to obszerna i pełna forma wypowiedzi formy ustnej lub pisemnej. Powinna ona w miarę możliwości maksymalnie wyczerpywać dany temat, przedstawiając w jasny i konkretny sposób stanowisko autora. Rozprawa powinna być tworzona przez osobę, która posiada ku temu odpowiednie kompetencje. Rozróżniamy różnego typu rozprawy. Mowa tu między innymi o rozprawach naukowych politycznych , filozoficznych czy społecznych. Z tego też powodu powinny one być przedstawiane przez filozofów, naukowców, polityków, względnie ekspertów i znawców danej dziedziny. Jak już została powiedziane rozprawa powinna wyczerpywać temat. Aby było to możliwe temat ten musi zostać bardzo jasno sprecyzowany i określony. Bardzo często musi on być zawężony do jakiegoś konkretnego zagadnienia, tak aby twórca w danym dziele mógł w pełni zeprezentować wszystkie aspekty danego temu. W związku z tym na samym początku temat tej rozprawy powinien zostać przedłożony i uzasadniony. W niektórych przypadkach należy też uzasadnić wieloaspektowość danego tematu i uzasadnić dlaczego w danej rozprawie tymi, a nie innymi wątkami będziemy się zajmować. Rozprawa powinna być nie tylko pełna, ale też możliwie spójna. Autor rozprawy powinien nam przedstawić pełna argumentację, swoje stanowisko. Jednak to nie wszystko. Za pomocą przedstawionych argumentów, zebranych dowodów i wyciągniętych na ich podstawie wniosków, powinien on potrafić przekonać do tego stanowiska odbiorców. Rozprawa nie jest tekstem pisanym ot tak sobie, luźno zebranymi dywagacjami. Przedstawiony tok rozumowania powinien bowiem prowadzić do konkretnych, konstruktywnych wniosków. Najbardziej rozbudowane rozprawy podnosząc jakieś ważne kwestie naukowe, społeczne, polityczne czy filozoficzne noszą miano traktatów. Z kolei rozprawa związana z pracą naukową i uzyskaniem kolejnych stopni naukowych nazwana jest dysertacją.